จดหมายเหตุบอกเล่า : หลัก 6 ประการของคณะราษฎร

ภายหลังจากวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เมื่อ “คณะราษฎร” ได้ยึดอำนาจการปกครองแผ่นดินไว้ได้สำเร็จ มีการออกประกาศคณะราษฎร จัดประชุมเสนาบดีและปลัดทูลฉลองกระทรวงทบวงกรมต่าง ๆ และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงลงพระบรมนามาภิธัยพระราชกำหนดนิรโทษกรรมในคราวเปลี่ยนแปลงการปกครองแผ่นดินสยาม พ.ศ. 2475 และประกาศใช้รัฐธรรมนูญปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราวแล้ว คณะรัฐบาล (พระยาพหลพลพยุหเสนา เป็นผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร) จึงได้นัดประชุมเลือกตั้งสมาชิกในสภาผู้แทนราษฎรขึ้นเป็นคณะกรรมการราษฎร ในวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เวลา 14 นาฬิกา ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม

ทั้งนี้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เข้าประชุมได้ร่วมตั้งสัตยาธิษฐานต่อธงประจำชาติ (ธงไตรรงค์) โดยอาศัยความซื่อสัตย์สุจริตต่อคณะราษฎรเป็นที่ตั้ง และช่วยกันดำเนินงานตามหลัก 6 ประการของคณะราษฎร ความว่า

1. จะต้องรักษาความเป็นเอกราชทั้งหลาย เช่น เอกราชในเมือง ในทางศาล ในทางเศรษฐกิจ ฯลฯ ของประเทศไว้ให้มั่นคง

2. จะต้องรักษาความปลอดภัยในประเทศ ให้การประทุษฐร้ายต่อกันลดน้อยลงให้มาก

3. จะต้องบำรุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจ โดยรัฐบาลใหม่จะหางานให้ราษฎรทุกคนทำ จะวางโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ ไม่ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก

4. จะต้องให้ราษฎรมีสิทธิเสมอภาคกัน (ไม่ใช่ให้พวกเจ้ามีสิทธิยิ่งกว่าราษฎรเช่นที่เป็นอยู่)

5. ต้องให้ราษฎรได้มีเสรีภาพมีความเป็นอิสระ เมื่อเสรีภาพนี้ไม่ขัดต่อหลัก 4 ประการดังกล่าวข้างต้น

6. จะต้องให้การศึกษาอย่างเต็มที่แก่ราษฎร

หมายเหตุ : คงการสะกดคำและวรรคตอนตามอย่างเอกสารจดหมายเหตุ

อ้างอิง

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารส่วนบุคคล พันเอก แสง จุละจาริตต์ สบ.10.11.4/167 เรื่อง สยามรัฐเปลี่ยนแปลงการปกครอง (ม.ป.ท. : ม.ป.ป.)

ภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ภาพกองจดหมายเหตุแห่งชาติ รวบรวมจากแหล่งอื่น ๆ ภ 001 กจช (อ) 8/2 ภาพ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา

#จดหมายเหตุ #จดหมายเหตุบอกเล่า